Vận tải container là sử dụng container để chuyên chở hàng hóa qua đường biển, đường bộ, đường sắt. Hình thức này có nhiều ưu điểm lớn và không thể thiếu đối với nhiều doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh.
Các phương pháp vận chuyển hàng bằng container
Các hình thức này sẽ khác nhau về trách nhiệm của người gửi hàng (shipper), người nhận hàng (consignee) và người vận chuyển (người chuyên chở - carrier). Người vận chuyển ở đây có thể là chủ hãng tàu hoặc người thuê tàu về làm dịch vụ chở hàng hóa.
Full container load (FCL) - Vận chuyển hàng nguyên container
Thường dùng khi vận chuyển các hàng giống nhau và có thể xếp đầy 1 container. Chủ hàng (người gửi hàng) sẽ thuê nguyên một container để vận tải container.
Trách nhiệm của người gửi hàng trong hình thức FCL
- Lấy container rỗng ở cảng về kho để đóng hàng hoặc đóng hàng tại bãi container (container yard - CY) của người vận chuyển. Chủ hàng có thể thuê dịch vụ trucking (vận chuyển nội địa) cho thuận tiện.
- Đóng hàng đúng cách, đảm bảo hàng hóa không bị xê dịch khi vận chuyển, hàng đóng chắc chắn, không trống chỗ trong container.
- Để nhận biết loại hàng, người gửi cần đánh mã ký hiệu hàng và ký hiệu chuyên chở lên container.
- Niêm phong seal, làm thủ tục hải quan để tiến hành vận tải container.
- Mang và giao container cho người vận chuyển, nhận vận đơn từ người vận chuyển. Trước đó, người gửi hàng cần gửi bill cho hãng vận chuyển (bao gồm các thông tin như số vận đơn, tên người gửi, người nhận, thông tin về hàng hóa…) để bên vận chuyển khai manifest với hải quan.
- Chịu các chi phí phát sinh các hoạt động trên.
Trách nhiệm của người vận chuyển trong hình thức FCL
- Phát hành vận đơn B/L và khai manifest (khai thông tin hàng hóa với hải quan) cho người gửi hàng. Chú ý các thông tin cần chính xác (người vận chuyển gửi draft bill trước khi gửi bill cho người gửi hàng).
- Quản lý hàng hóa đảm bảo giữ nguyên như lúc nhận hàng từ người gửi. Trách nhiệm chăm sóc hàng hóa là từ lúc nhận container từ người gửi hàng cho đến khi giao hàng cho người nhận.
- Bốc container lên tàu, sắp xếp container đúng cách trước khi tàu xuất phát.
- Khi container cập cảng đích, dỡ container ra khỏi tàu lên bãi container ở cảng.
- Làm lệnh giao hàng D/O và giao lệnh cho người nhận. Sau đó, giao container cho người nhận.
- Chịu các chi phí phát sinh từ các hoạt động trên.
Trách nhiệm của người nhận hàng với hình thức vận tải container FCL
- Làm thủ tục hải quan, chú ý chuẩn bị đầy đủ giấy tờ theo quy định.
- Xuất trình vận đơn B/L với người vận chuyển.
- Lấy lệnh giao hàng (Delivery Order - DO) từ người vận chuyển. Lệnh này trùng khớp thông tin với manifest thì bên hải quan mới giao hàng.
- Nhận container và vận chuyển container về kho, lấy hàng, sau đó trả container rỗng cho người vận chuyển (hoặc cho đơn vị cho thuê container).
- Chịu các chi phí phát sinh từ các hoạt động trên.
Less than container load (LCL) - Vận chuyển hàng lẻ
Thường dùng khi chủ hàng không có nhiều hàng đủ để đóng trọn một container. Lúc này, người gom hàng (consolidator) sẽ gom hàng lẻ từ nhiều chủ hàng để đóng vào một container.
Người gom hàng có thể là người vận chuyển hoặc người giao nhận (người giao nhận là người trung gian thu xếp hoạt động vận chuyển hàng hóa, đứng tên người gửi hàng trong hợp đồng). Thông thường là các Forwarder (FWD), ở đây là người trung gian chuyên thực hiện dịch vụ vận tải container cho chủ hàng trong lĩnh vực xuất nhập khẩu.
Trách nhiệm của người gửi hàng
- Đóng hàng, mang hàng đến CFS (Container Freight Station - Trạm đóng container hoặc trạm trả hàng) của người gom hàng.
- Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ cần thiết để làm vận đơn, thủ tục hải quan và chuyển cho người gom hàng.
- Nhận vận đơn B/L từ người gom hàng.
- Chịu các chi phí phát sinh từ các hoạt động trên.
Trách nhiệm của người vận chuyển
Người vận chuyển trong hình thức này có trách nhiệm của cả người gửi hàng và người vận chuyển trong hình thức vận chuyển hàng nguyên container. Đó là đóng hàng vào container (sau khi tập hợp và sắp xếp hàng lẻ từ các người gửi hàng), khai manifest, niêm phong seal, làm thủ tục hải quan, bốc container lên tàu chở, dỡ container từ tàu xuống cảng đích, giao hàng cho người nhận.
Người vận chuyển chịu mọi chi phí phát sinh từ các hoạt động trên.
Trách nhiệm của người nhận hàng
- Làm thủ tục hải quan cho lô hàng.
- Nhận hàng tại trạm trả hàng sau khi xuất trình vận đơn với người gom hàng.
- Chịu chi phí handling fee cho người gom hàng (phí làm các thủ tục như manifest, D/O, chăm sóc container…)
Vận chuyển hàng hóa kết hợp (FCL/LCL hoặc LCL/FCL)
Hình thức vận tải container này là sự kết hợp của 2 hình thức trên, được chia ra 2 loại sau:
- FCL/LCL (Gửi nguyên container, giao lẻ hàng)
- LCL/FCL (Gửi lẻ hàng, giao nguyên container)
Ví dụ gửi lẻ, giao nguyên thì trách nhiệm của người gửi hàng và người vận chuyển giống như phương pháp vận chuyển hàng lẻ, còn khi nhận hàng, người vận chuyển và người nhận hàng có trách nhiệm giống như phương pháp vận chuyển hàng nguyên container.
Quy trình giao nhận vận chuyển hàng hóa bằng container
Nếu bạn chọn hình thức vận tải container thì hãy tham khảo các bước vận chuyển hàng hóa như sau:
- Tìm và lựa chọn hãng tàu để vận chuyển hàng. Chú ý hỏi đầy đủ các chi phí và mặc cả sau khi đã so sánh với các bên.
- Ký và nhận thỏa thuận lưu khoang với hãng tàu (bao gồm các thông tin như số lượng container, thông tin hàng, cảng đi và đến…)
- Đóng hàng vào container rỗng, giao cho người vận chuyển.
- Làm thủ tục hải quan, chứng từ cần thiết.
Bạn hoàn toàn có thể sử dụng dịch vụ vận tải container của các công ty vận chuyển hàng hóa chuyên nghiệp để được hướng dẫn cụ thể nhất.